توسعه پایدار برند کیش( گردشگری پایدار)

توسعه پایدار برند کیش( گردشگری پایدار)

یاداشت روز ؛ مصیب شیرانی

یکی از دغدغه های دولت مردان و جامعه جهانی دستیابی به توسعه در خور وپایدار است. در جمهور اسلامی ایرانی نیز بنابر سیاست‌های کلی ابلاغ شده از سوی مقام معظم رهبری همچنین برنامه های چهار ساله توسعه کشور بر عزم ملی برای توسعه پایدار تاکید شده است. حال باید دید توسعه پایدار اصولا به چه معنی است
توسعه پایدار بنا به تعریفی که در گزارش کمیسیون جهانی محیط زیست و توسعه آمده عبارت است از ” توسعه ای که نیازهای نسل حاضر را برآورده کند، بی آنکه بر توان نسل های آینده برای برآورده ساختن نیازهایشان لطمه وارد سازد. فعالیت برای توسعه پایدار معنایی بسیار فراتر از دست نخورده گذاشتن منابع مادی در آمد زا یافته است در توسعه نه فقط منابع مادی بلکه منابع انسانی نیز باید نگهداری شود. فعالیت برای توسعه پایدار را نمی توان با عرصه های مرتبط با آن به ویژه امنیت ملی و بین المللی، حقوق بشر، اعمال انسان دوستانه و … جدا کرد.
توسعه پایدار به دست مردم و با مشارکت آنان به وجود می آید. موازین بین المللی نیز مشارکت مردمی را از اصول توسعه پایدار دانسته و این مشارکت در تمام مراحل توسعه اعم از اقتصادی، اجتماعی، اکولوژیکی و سیاسی برای تضمین پایداری ضروری است. بی صلح ماندگار، از توسعه پایدار نیز نشانی نخواهد بود، بدون امنیت نمی توان برای توسعه پایدار برنامه ریزی کرد. توسعه پایدار یعنی توسعه ای درونزا برای برکندن ریشه های محرومیت و تنگدستی.
صلح و محیط زیست که در رسیدن به توسعه پایدار نقش اساسی دارند، به همه و یکایک افراد مربوط می شود و فهماندن آن به کسانی که به اسم مردم تصمیم می گیرند، همه و همه هنگامی امکان پذیر است که در پرتو آموزش از گهواره تا گور برای همگان، هر شخص از توانایی تصمیم گیری مستقل و آزاد برخوردار باشد.
جامعه انسانی به مرحله ای از گذار تاریخی خود گام نهاده است که در تعارض میان فعالیت های انسانی و محدودیت های زیست محیطی نشان دارد. بنابراین جامعه انسانی باید الگوی نوینی از توسعه را که بر مفهوم تداوم پذیری منطبق باشد شکل دهد و قواعد اخلاقی متناسب با این توسعه را تبیین می کند. جامعه انسانی راهی جز خلق شیوه های نوین تولید و مصرف ندارد، آدمی باید دریابد که نمی تواند ارباب عالم باشد و بر طبیعت سیطره یابد، بلکه صرفا میهمان یا پیشکار محیط زیست است و از رهگذر آموزش است که انسان باید یادبگیرد شریک و کمک محیط زیست باشد. در دنیای کنونی که از بین بردن حقوق محیط زیست بسیار گسترده در حال انجام است، فرهنگ سازی حمایت و حفاظت از آن بر پایه و اصول توسعه پایدار بسیار مهم و ضروری است

ارکان توسعه پایدار
انسان، اجتماع و محیط زیست به عنوان ارکان اصلی در فرآیند توسعه پایدار حضور داشته و در ارتباط با یکدیگر قرار دارند.
• انسان : انسان به عنوان رکن اصلی فرایند توسعه ضمن برخورداری از توانمندی عظیم در تفکر و خلاقیت دارای کرامت ویژه ای در ادیان نیز هست. خواسته ها و نیازهای انسانی باید در فرایند توسعه پایدار پاسخ داده شود. رفع نگرانی ها و دغدغه های انسانی از پایه های اولیه رفع ناپایداری و ایجاد زمینه توسعه پایدار است.
• جامعه : جامعه به عنوان رکن دیگر توسعه در ارتباط تنگاتنگ با انسان می باشد. در طول تاریخ نقش های متفاوتی در مورد جامعه وجود داشته است. شاید مهمترین و اصلی ترین جوامعی که ایجاد کننده توسعه پایدارند، سازمان های غیردولتی موجود در هر جامعه اند. این سازمان ها چون به صورت داوطلبانه به وجود آمده و اداره می شوند و از دل مردم و درون مردم برخاسته اند، نقش مهم و راهبردی در توسعه پایدار خواهند داشت. به عبارت دیگر سازمان های غیردولتی که جایگاه مشارکت علمی و اصولی در جهان هستند، می توانند جهان را به سمت توسعه پایدار رهنمون سازند.
• محیط زیست : یکی دیگر از ارکان این توسعه، محیط زیست است. توسعه پایدار، توسعه در همه زمینه ها بر پایه حفظ منابع طبیعی و محیط زیست است. به عبارت دیگر یکی از ابعاد مهم توسعه پایدار یک پارچه سازی ابعاد مختلف توسعه اقتصادی، اجتماعی و سیاسی بر پایه حفظ محیط زیست است. حال چقدر توان اکولوژیکی و زیست محیط جزیره کیش در طرح های لحاظ شده و برای آینده چه باید کرد؟
توسعه پایدار و محیط زیست
به منظور حل مشکلات متعددی در محیط زیست، در اوایل دهه ۷۰ شورای اقتصادی- اجتماعی سازمان ملل متحد با عنوان این مطلب که سلامت محیط زیست در گرو توسعه پایدار سالم می باشد بر محل تلاقی محیط زیست و توسعه پایدار توجه و تأکید نمود. اجلاس فونکس ۱۹۷۱ و اجلاس استکهلم در ۱۹۷۲ منجر به توجه ویژه ای به موضوع توسعه پایدارشدند. در گزارش “برانت لند” توسعه پایدار محور مناظره در باره محیط زیست شد و نهایتا در اجلاس جهانی زمین در ریو دو ژانیرو در سال ۱۹۹۲ و بیانه ریو و دستور کار ۲۱ محیط زیست و توسعه پایدار به عنوان یک سیستم یکپارچه مورد توجه قرار گرفت. در این بیانیه آمده است حفاظت از محیط زیست بخش جدانشدنی توسعه پایدار است و نمی توان جداگانه آنها را مورد بررسی قرار داد. این دیدگاه به این امر تکیه دارد که توسعه پایدار و محیط زیست مکمل و در دراز مدت تقویت کننده یکدیگرند. از آنجا که حفاظت از محیط زیست تداعی کننده حفاظت از منابع طبیعی آن است با دقت در معنای کلمه منبع به عنوان “سرچشمه، اصل، منشأ” می توان حفاظت از منابع طبیعی را به معنای حفاظت از اصولی که در محیط طبیعی وجود دارند نیز تعبیر نمود.
بنابراین یکی از اصول حرکت به سوی توسعه پایدار توجه خاص به محیط زیست است. جامعه اگر خواهان توسعه ای پایدار است باید اولاً شناخت کامل از محیط زیست و منابع طبیعی خود پیدا کند و در مرحله دوم با برنامه ریزی دقیق سعی در حفظ آن داشته باشد..
نقش مردم درتوسعه پایدار
تقویت نقش مردم محلی و بومی یکی از اصول اساسی توسعه پایدار است( در فصل بیست و ششم دستور کار ۲۱ آمده است) طبق این اصل دولت ها به کمک سازمان های بین الدول باید در تشویق ومشارکت فعالانه مردم بومی و اجتماعات آنان در مدیریت منابع و استراتژی های حفاظت از آنان کوشش نمایند. توسعه پایدار با مشارکت همه اقشار و افراد جامعه امکان پذیر خواهد بود. اگر مردم در کلیه مراحل توسعه اعم از برنامه ریزی، اجرا و ارزشیابی مشارکت داشته باشند، بهره وری به دست خواهد آمد زیرا مردم نتایج این فعالیت ها را متعلق به خود دانسته و از آن حفاظت و حمایت خواهد کرد. در اصل دهم بیانیه ریو چنین آمده است
“مسایل زیست محیطی با مشارکت شهروندان ذی نفع به بهترین شکل در سطحی مناسب حل می شوند، در سطح ملی هر فرد باید بتواند به اطلاعات زیست محیطی که در اختیار مسوولان است دسترسی داشته باشد، از جمله اطلاعات مربوط به مواد زائد و فعالیت های خطرناکی که در جوامع شان وجود دارد. باید همه بتوانند در برنامه های تصمیم گیری مشارکت کنند. دولت ها باید از طریق اشاعه وسیع اطلاعات، زمینه آگاهی و مشارکت عمومی را فراهم کنند و آنان را در امور اداری و حقوقی، تا سطح اختیار ترمیم و اصلاح، فعالانه شرکت دهند. ”
شاید بتوان مجموع موارد ذکر شده در مورد ویژگی توسعه پایدار به جهانی بودن توسعه – مردمی بودن آن – تطبیقش با محیط زیست اشاره نمود.
کیش با توسعه پایدار محیطی با در آمد پایدار برای فعالان اقتصادی است. درآمدی پایدار برای سازمان است و طبیعتی پویا برای آیندگان است در چرخه پایداری همه به فراخور سودمی برندو کسی ضرر نمی کند.

در حاشیه فرصته ها و تهدید های گردشگر: برنامه ریزی توسعه پایدار گردشگری در منطقه خلیج فارس: جزیره کیش

فرشته احمدی – هدی پارسایی –
چکیده
در حال حاضر گردشگری به عنوان پدیده ای با سرعت رشد بالا، در حال تبدیل شدن به یکی از ارکان اصلی اقتصاد تجاری جهان است افزون بر این بسیاری از برنامه ریزیان و سیاست گذران توسعه نیز، از صنعت گردشگری به عنوان رکن اصلی توسعه پایدار یاد می کنند . از آنجایی که گردشگری نیازمند مدیریت صحیح جهت تضمین اثرات مثبت و کاهش عوارض منفی تا حد امکان است ، بنابراین به برنامه ریزی های یکپارچه و جامع نیازمند است . در این پژوهش با توجه به جذابیت جزایر منطقه خلیج فارس برای گردشگران ، جزیره کیش به عنوان محدوده مطالعه مورد انتخاب و به شناسایی مهم ترین موانع ، فرصت ها و تهدیدهای فرا روی تحقق گردشگری پایدار در این منطقه پرداخته شده است . به طور کلی هدف از انجام این پژوهش، برنامه ریزی صحیح در جهت تامین نیازهایاساسی جامعه و همچنین ارتقای آگاهی ، افزایش سود اقتصادی، ایجاد اشتغال و ترویج توسعه می باشد . روش تحقیق در این پژوهش از نوع توصیف – تحلیلی بوده و برای جمع آوری اطلاعات از منابع کتابخانه ای – اسناد و پرسش نامه و نیز جهت ارائه بهتر نتایج از روش دلفی استفاده شده است . نتایج حاصل از تحقیق نشان می دهد که عدم بهره برداری کامل و بهینه از جاذبه های گردشگری د رحوزه خلیج فارس، عدم هماهنگی ارگان ها و نهادهای دخیل در امر گردشگری و عدم نظارت بر روی قیمت اجناس ، به ترتیب از مهمترین تهدیدهای فرا روی تحقق گردشگری پایدار در این منطقه هستند که لازم است برای پیشبرد اهداف مورد نظر تمهیداتی در این زمینه صورت پذیرد .