در مورد ایدز چقدر می دانیم؟

مردم بیش از سی سال است که درباره HIV و ایدز هشدار داده میشوند. در سرتاسر جهان هر ساله میلیون ها انسان به ویروس HIV آلوده میشوند وایدز تا به حال جان انسانهای زیادی را گرفته است. بسیاری از مردم درباره ایدز چیزهایی میدانند، اما متاسفانه کسانی هم هستند که ابتدایی ترین آگاهی های لازم را درباره این که “ویروسHIV ” و ” بیماری ایدز” واقعاً چیست ندارند.
از رایج ترین باورهای غلط درباره این بیماری می توان به موارد ذیل اشاره کرد
باور غلط: اچ آی وی/ایدز بیشتر در افراد همجنس گرا دیده می شود!
نقد علمی: این ویروس فقط در این افراد دیده نمی شود و هر کسی که روابط جنسی حفاظت نشده داشته باشد، ممکن است این ویروس/عفونت را دریافت کند.
باور غلط: اچ آی وی/ایدز مختص افراد خلافکار است و بیشتر این افراد را مبتلا می کند!
نقد علمی: بر اساس یافته های پژوهشی، احتمال انتقال این عفونت در افراد شهری یا روستایی، و یا در گروههای اعتقادی و اخلاقی مختلف، یکسان است. این که چه چیزی باعث بالا بردن احتمال انتقال این عفونت در برخی از افراد می شود، نوع رفتارهایی است که این افراد دارند.
باور غلط: ارتباط جنسی با شریک جنسی به ظاهر سالم بی خطر است و اشکالی ندارد!
نقد علمی: این یکی از مهمترین اشتباهات و منفی ترین نگرش ها در رابطه با این عفونت است. در این مورد باید بسیار با احتیاط برخورد شود. از طریق ظاهر یک فرد، نمی توان فهمید که وی به این عفونت آلوده است یا خیر. ویروس این عفونت ممکن است سال ها در بدن فرد مبتلا وجود داشته باشد و فرد با این عفونت زندگی کند، و از آن آگاهی نداشته باشد. در زمانی که وی این ویروس را دارد، ناقل این عفونت خواهد بود و احتمال انتقال آن از وی به فرد دیگری در صورت رعایت نکردن اصول بهداشت جنسی نیز وجود دارد.
باور غلط: پشه می تواند عفونت اچ آی وی/ایدز را منتقل کند!
نقد علمی: پشه نمی تواند این عفونت را منتقل کند.
باور غلط: بیماری ایدز درمان دارد!
نقد علمی: در حال حاضر برای این بیماری درمان قطعی وجود ندارد. داروهای موجود طول عمر افراد مبتلا را افزایش داده و مرگ را به تعویق میاندازند. در واقع پیشرفت بیماری را به تاخیر انداخته و کیفیت زندگی افراد مبتلا را بهبود می بخشد.
باور غلط: می توان همه خون آلوده شده فرد مبتلا را عوض کرد و به جای آن خون سالم را به وی تزریق و وی را درمان کنیم!
نقد علمی: چنین اقدامی به هیچ وجه امکان عملی ندارد. لازم به توضیح است که این ویروس نه تنها در خون، بلکه در سایر بافتهای بدن نیز دیده می شود. پس اینکه فکر کنیم با تصفیه خون یا تعویض خون فرد مبتلا، می توان وی را درمان کرد، نگرشی اشتباه است.
باور غلط: یک بار تماس جنسی بدون وسایل محافظتی خطری برای انتقال عفونت ندارد!
نقد علمی: توجه داشته باشیم که احتمال انتقال عفونت (ویروس اچ ای وی) ممکن است با یک بار رابطه جنسی کم باشد اما این به معنی صفر بودن آن نیست!! دیده شده است که افراد فقط با یک بار رابطه جنسی محافظت نشده با یک فرد مبتلا، به این عفونت دچار شده اند.
باور غلط: فقط از راه جنسی می توان به ویروس اچ آی وی مبتلا شد!
نقد علمی: خیر، راه جنسی یکی از راههای انتقال می باشد. تزریق خون آلوده، ، استفاده از سوزن و سرسوزن مشترک آلوده، انتقال از مادر آلوده به جنین در داخل رحم، هنگام زایمان یا طی دوران شیردهی نیز می توانند باعث انتقال اچ آی وی شوند.
باور غلط: مصرف مشروبات الکلی تاثیری در ابتلا به اچ آی وی ندارد!
نقد علمی: خود مشروبات الکلی به تنهایی باعث انتقال نمی شود اما چون مصرف مشروبات الکلی باعث اختلال در قدرت تصمیم گیری میشود و میل جنسی فرد را افزایش میدهد. در این صورت فرد قادر به تصمیم گیری درست برای حفظ سلامت خود نخواهد بود. به دنبال مصرف مشروبات الکلی بیشتر تماسهای جنسی ، بدون استفاده از وسایل محافظتی انجام میشود. پس احتمال انتقال اچ آی وی در چنین شرایطی بیشتر خواهد بود.
باور غلط : تیغ استفاده شده که خونی روی آن دیده نشود، نمیتواند بیماری ایدز را منتقل کند!

نقد علمی:. آلودگی با اچ آی وی چیزی نیست که بتوان با چشم غیر مسلح آن را تشخیص داد. از آن جا که لخته های کوچک خون می تواند در روی تیغ استفاده شده وجود داشته باشد لذا به منظور پیشگیری از انتقال اچ آی وی و سایر بیماری ها از جمله هپاتیت های منتقله از راه خون توصیه می شود تا در آرایشگاه ها حتماٌ برای هر فرد از تیغ یک بار مصرف استفاده شود.

نکته هایی که باید دانش آموزان درباره ایدز بدانند تا از خطر ابتلا به آن در امان بمانند عبارتند از:
به تعارفها و وسوسه های خانمان سوز در خصوص مصرف سیگار، موادمخدر، شرکت در مجالس ناسالم و انجام کارهای ناسالم نه
بگویند.
با ورزش، مطالعه و انجام کارهای هنری و علمی زندگی خود را پربارتر، سودمند و سالم نگه دارند.
به اصول و موازین اخلاقی و انسانی پایبند باشند و بدانند که یکی از مهمترین دلایل شیوع این بیماری در دنیا، رفتارهای پرخطر
و غیر اخلاقی است.
استفاده از هر نوع ماده مخدر و الکل باعث کاهش هوشیاری و از دست رفتن خویشتن داری می شود. پس میتواند انسان را در معرض رفتارهای پرخطر و به دنبال آن بیماریها و مشکلات دیگر قرار دهد بنابراین از مصرف این مواد خودداری کنند.
آن چه ما را در معرض خطر قرار می دهد رفتارهای پرخطر ماست نه بودن در کنار افراد مبتلا
الهام قاسم پور
مسئول کلینیک مشاوره بیماری های رفتاری
منبع : کتاب باورهای نادرست در رابطه با HIV/AIDSوزارت بهداشت و درمان آموزش پزشکی