احیای کیش بعنوان مرکز رویدادهای کشور ؛ این بار با محوریت بخش خصوصی

آیین بزرگداشت روز ملی سینما و تجلیل از علی نصیریان، یکی از پیشکسوتان و اسطوره‌های بی‌بدیل سینمای ایران، به همت مجموعه میکامال در جزیره کیش برگزار شد. این رویداد در عین حال که از منظر فرهنگی بسیار باارزش بود، به عنوان نقطه عطفی برای ارزیابی وضعیت فعلی و آینده جزیره کیش از جنبه‌های مدیریتی، اقتصادی و فرهنگی نیز حائز اهمیت است. بررسی دقیق‌تر این رویداد و ابعاد آن، نکاتی مهم و تخصصی را آشکار می‌کند که برای فهم تحولات جاری در کیش ضروری هستند:

۱. احیای جایگاه کیش به عنوان مرکز رویدادهای ملی فرهنگی

جزیره کیش، به عنوان یکی از مهم‌ترین مناطق آزاد ایران، همواره پتانسیل بالقوه‌ای برای میزبانی رویدادهای فرهنگی، هنری و ورزشی با مقیاس ملی و حتی بین‌المللی داشته است. اما طی سال‌های اخیر، جای خالی چنین رویدادهایی به شدت احساس می‌شد. برگزاری آیین بزرگداشت روز ملی سینما به میزبانی یک بخش خصوصی، نوید بازگشت کیش به صحنه اصلی فرهنگ و هنر کشور را می‌دهد.

این موضوع از چند منظر اهمیت دارد:

رویدادهای فرهنگی در مناطق آزاد نه تنها ارزش افزوده اقتصادی به همراه دارند، بلکه به جذب گردشگران داخلی و خارجی کمک شایانی می‌کنند. برگزاری این مراسم با کیفیتی بالا، ثابت می‌کند که کیش همچنان می‌تواند به عنوان یکی از مقاصد برتر برای رویدادهای فرهنگی عمل کند.

برگزاری مراسم‌هایی در این سطح، از طرفی به تثبیت جایگاه کیش به عنوان یک مقصد فرهنگی کمک می‌کند و از طرف دیگر به توسعه‌ی هویت ملی در این جزیره یاری می‌رساند. با توجه به اینکه مناطق آزاد اغلب با تمرکز بر جنبه‌های تجاری و اقتصادی شناخته می‌شوند، بازگشت به محوریت فرهنگی می‌تواند تاثیر مثبتی در ارتقای برندینگ جزیره کیش داشته باشد.

۲. افول سازمان منطقه آزاد کیش: بحران مدیریتی و خلاقیتی

برای دهه ها، سازمان منطقه آزاد کیش به عنوان موتور محرک توسعه جزیره در تمامی ابعاد فعالیت می‌کرد؛ از حوزه‌های زیرساختی و اقتصادی تا برگزاری رویدادهای فرهنگی. با این حال، در سال‌های اخیر این سازمان عملاً کارکرد اصلی خود را از دست داده است. بررسی دقیق‌تر نشان می‌دهد که چند عامل در این افت نقش داشته‌اند:

کاهش توانمندی‌های مدیریتی: به نظر می‌رسد که این سازمان با کاهش جدی در کادر مدیریتی و فنی مواجه است. خلاقیت و ابتکار عمل در سطح مدیریتی، که برای ایجاد پروژه‌ها و رویدادهای برجسته ضروری است، به شدت کاهش یافته است.

عدم جذب و نگه‌داشت متخصصان: از سوی دیگر، به نظر می‌رسد که متخصصان و افراد توانمند دیگر تمایلی به همکاری با سازمان منطقه آزاد کیش ندارند. این امر ممکن است ناشی از عدم شفافیت در مدیریت، ناکارآمدی در جذب منابع یا ساختارهای بوروکراتیک باشد که همکاری با این سازمان را برای افراد و نهادهای خصوصی غیرجذاب کرده است.

از دست دادن نقش اجرایی: سازمان منطقه آزاد کیش که در گذشته به عنوان بازیگر اصلی در رویدادهای فرهنگی حضور داشت، اکنون به نقشی ثانوی و مجوزدهنده کاهش یافته است. بسیاری از برنامه‌ها و پروژه‌هایی که به نام این سازمان انجام می‌شوند، عموماً متعلق به بخش خصوصی یا نهادهای دیگر هستند و سازمان صرفاً نقش نظارتی یا صدور مجوز را ایفا می‌کند.

۳. ارتقاء توانمندی و خودباوری خصوصی: نمونه‌ای از تحول ساختاری در جزیره کیش

رویداد بزرگداشت علی نصیریان به وضوح نشان داد که بخش خصوصی می‌تواند با استقلال و کیفیت بالا، پروژه‌هایی را مدیریت کند که پیشتر توسط ساختارهای دولتی انجام می‌شدند. این تحول، نشانگر یک تغییر اساسی در نحوه مدیریت و پیشبرد پروژه‌ها و رویدادها در کیش است:

سرمایه‌گذاران و مدیران بخش خصوصی به این نتیجه رسیده‌اند که دیگر نیازی به اتکا به ساختارهای دولتی برای برگزاری رویدادهای بزرگ نیست. این امر نشان‌دهنده‌ی تحول در نگرش مدیریتی و اجرایی است که به افزایش کارآمدی و بهره‌وری منجر می‌شود.
پیش از این، بسیاری از پروژه‌ها و رویدادهای بزرگ کیش یا تنها با حمایت دولت یا نهادهای دولتی انجام می‌شدند و در چرخه های معیوب بروکراتیک اداری آنها معطل می شدند. اما اکنون بخش خصوصی به وضوح نشان داده است که می‌تواند به صورت مستقل و با کیفیت بالا، این رویدادها را برگزار کند. این تغییر باعث کاهش وابستگی به ساختارهای دولتی و افزایش نوآوری و خلاقیت در مدیریت پروژه‌ها می‌شود.
مدیریت توسط بخش خصوصی معمولاً به معنای افزایش بهره‌وری و بهینه‌سازی منابع است. رویدادهایی مانند بزرگداشت روز ملی سینما، نمونه‌ای از این است که چگونه بخش خصوصی می‌تواند با تمرکز بر کیفیت و اجرای دقیق، رویدادهایی را برگزار کند که نه تنها به لحاظ فرهنگی ارزشمند باشند، بلکه از نظر اقتصادی نیز سودآور باشند.

*تغییر توازن قدرت بین بخش خصوصی و دولتی در کیش*

برگزاری آیین بزرگداشت روز ملی سینما و تجلیل از علی نصیریان، تنها یک رویداد فرهنگی نبود، بلکه نمایشی از تغییر توازن قدرت و نقش‌ها در جزیره کیش است. به نظر می‌رسد که دوران حاکمیت مطلق ساختارهای دولتی در کیش به پایان خود نزدیک می‌شود و بخش خصوصی با اعتماد به نفس و توانمندی بیشتر، نقش‌های کلیدی را در دست می‌گیرد. از این پس، مدیران دولتی برای حضور در رویدادهای مهم جزیره کیش باید به تلاش بیشتری برای حفظ جایگاه خود بپردازند، چرا که بخش خصوصی ثابت کرده است که می‌تواند به تنهایی مسیر توسعه جزیره را هدایت کند.

این تغییر، نه تنها به نفع جزیره کیش است، بلکه به عنوان الگویی برای سایر مناطق آزاد و نقاط مشابه در کشور نیز می‌تواند مطرح شود. پایان حاکمیت مطلق ساختارهای دولتی و ظهور مدیریت کارآمد خصوصی، می‌تواند آینده‌ای پویاتر و پرتحول‌تر را برای کیش رقم بزند، جایی که نوآوری، بهره‌وری و کیفیت در محور تصمیم‌گیری‌ها قرار دارند.

بهمن عبدالهی ؛ روزنامه نگار