گزارش مکتوب ؛
بازیکن فوتبال یا هر رشته ورزشی دیگر که باشی، وقتی در اوج خداحافظی میکنی، همیشه در ذهن و خاطر ورزش دوستان میمانی، اما داستان سوارکاری در جزیره کیش چیز دیگری است.
درست در سالهایی که مجموعه های سوارکاری معدودی در کشور وجود داشت، در جزیره کیش مسابقات بین المللی پرش با اسب سوارکاری برگزار می شد و در ادامه آن مسابقات کورس زمستانه، توجه علاقه مندان به مسابقات سوارکاری را به سمت جزیره کیش معطوف ساخته بود. ۱۲ سال پیش با عبور آخرین سوار کار از خط پایان مسابقات کورس زمستانه کیش، شور و هیاهوی برگزاری این مسابقات هم به پایان رسید و سکوتی سهمگین به عنوان میراث مسابقات سوارکاری در جزیره کیش ماندگار شد. درست در زمان هایی که سوارکاری جزیره کیش در اوج خود فعالیت می کرد به ناگاه داستان اسب و اسب دوانی و سوارکاری در کیش به پایان راه رسید و شد حکایتِ وقتی خداحافظی در اوج همیشه جالب نیست!
زمانی که کیش پا در رکاب شد
پس
از پیروزی انقلاب اسلامی و در زمان دولت سازندگی، بهرام افشار زاده تبدیل
به مرد اول ورزش جزیره کیش شد. او که مغز متفکر طراحی و ساخت مجموعه ورزشی
المپیک کیش بود توجه ویژه ای هم به ورزش سوار کاری داشت.
با پیگیری های فراوان کار ساخت مجموعه سوار کاری کیش با مشارکت بخش
خصوصی آغاز شد و بالاخره باشگاه سوارکاری جزیره کیش در شمال جزیره در سال
۱۳۷۲ به بهره برداری رسید.
امکانات مناسب نگهداری اسب خیلی زود کیش را در کانون توجه علاقه مندان
به سوارکاری قرار داد و در نهایت جزیره به گزینه نهایی برگزاری مسابقات
بینالمللی خلیج فارس تبدیل شد.
مسابقات بینالمللی خلیج فارس در سال ۷۳ با حضور سوارکارانی از کشور های مختلف همچون کره جنوبی، فرانسه، ایتالیا، آلمان برگزار شد.
«ما
پس از انقلاب به هیچ عنوان عضو فدراسیون جهانی سوارکاری نبودیم و پس از
اینکه گزارش عملکرد خود را به رئیس فدراسیون جهانی اعلام کردیم مورد
استقبال ایشان قرار گرفت و از اقدامات ما حمایت کرد. ما در فدراسیون جهانی
عضو شدیم البته یک سال حق رای نخواهیم داشت و البته از سال بعد میتوانیم
در رایگیریها هم شرکت کنیم.».
اینها سخنان مسعود خلیلی رئیس فدراسیون سوارکاری کشور است که اردیبهشت سال ۹۶ در جمع خبرنگاران بیان شده است.
نکته مهم در صحبت های خلیلی این موضوع است که تا دو سال پیش ایران به
طور رسمی در مجامع بین المللی سوارکاری در حالی شناخته نشده بود که ۲۳ سال
قبل، جزیره کیش از مسابقات بین المللی سوارکاری با حضور کشورهای مطرح جهان
میزبانی کرده بود.
همین موضوع نشان از اهمیت، پیشرفت و سودی داشت که جزیره کیش و کشور می
توانست از قِبَلِ برگزاری مسابقات مختلف سوارکاری داخلی و بین المللی، کسب
کند.
تا سال ۱۳۷۴ وضعیت محوطهسازی، ساخت مانژها و اصطبلهای مجموعه
سوارکاری کیش به کیفیت قابل قبولی رسید. این باشگاه قابلیت میزبانی مسابقات
اسبدوانی کشوری را هم کسب کرد، به طوری که اواخر دهه ۸۰ و در دو سال
پیاپی یعنی سال های ۸۵ و ۸۶ بود که مسابقات بزرگ کورس زمستانه کشور برای
نخستین بار در ایران در باشگاه سوارکاری کیش برگزار شد.
اگرچه
قبل از برگزاری مسابقات کورس زمستانه یعنی در سال ۸۲، مجموعه سوار کاری
کیش به بخش خصوصی واگذار شده بود اما این بخش برای برگزاری کورس زمستانه
هیچ نقشی ایفا نکرد و این مسابقات با مشارکت فدراسیون سوارکاری، صندوق
حمایت از قهرمانان و پیشکسوتان کشور و معاونت وقت ورزش کیش برگزار شد.
اینکه چرا در دوران طلایی رشد و توسعه کیش
ناگهان این مجموعه بیش از دو دهه به یک بخش خصوصی اجاره داده شد و به طور
کامل از رونق افتاد، سوال بزرگی است که هیچگاه پاسخی به آن داده نشده است.
چهارده سال سکوت و عقب گرد، نتیجه اتکا به بخش خصوصیِ نابَلَد
شاید
نام بردن از بخش خصوصی در میان تیتر بالا موجب ناراحتی بسیاری از فعالان
اقتصادی و سرمایه گذار شود اما داستان واگذاری مجموعه سوارکاری کیش به بخش
خصوصی در دهه هشتاد، داستان پر از ابهامی است که نتیجه آن رانده شدن صاحبان
اسب ها به نوار ساحلی و استفاده از اسب ها برای درآمدزایی از طریق سواری
دادن به گردشگران بود و یا در نگاهی خیلی خوش بینانه تنها به برگزاری کلاس
های محدود و معدود سوارکاری محدود شد که آن هم به هیچ وجه، به خوبی محقق
نشد.
در سال ۱۳۹۵ که برای تهیه گزارش از
مجموعه سوارکاری کیش به محل این مجموعه رفته و از امکانات آن گزارشی تهیه
کردیم، آنچه که مشاهده می شد ظرفیت های خوب اما آفتاب خورده و مستهلکی بود
که دیده می شد، مشکلاتی که هر ساله باعث می شد مجموعه سوارکاری کیش در پاره
ای اوقات باز ولی بی روح باشد و در بیشتر زمان ها هم تعطیل.
حسن اعرابی
رئیس وقتِ مجموعه سوارکاری کیش که فعالیت های خود را تحت قالب شرکت
P.M.I.R اداره می کرد، در پاسخ ما به امکانات این مجموعه اعلام کرده بود:
همه تجهیزات و امکانات برای مسابقات بین المللی و داخلی در کیش آماده و این
مجموعه ظرفیتی است که مغفول مانده است.
وی افزوده: مانژ صحرایی برای
گشت آزاد، مانژ سرپوشیده، ساخت جایگاه های کافی و فضای سبز و ساخت پیست
کورس باعث شده است که باشگاه سوارکاری کیش شرایط میزبانی مسابقه های اسب
دوانی کشوری به خصوص در فصول سرد سال را داشته باشد.
مدیر مجموعه
سوارکاری کیش به این موضوع هم اشاره کرد که: باشگاه سوارکاری کیش بیش از ۲۰
راس اسب از نژادهای تربرد، دوخون، درهشوی و عرب دارد و اشتغال نیروی
انسانی متخصص و درمانگاه دامپزشکی فعال، شرایط مراقبت های علمی از اسب را
فراهم کرده است.
اما اینکه چرا با وجود این همه امکانات و ظرفیت ها هیچ
اقدامی برای بهسازی فضای مجموعه و در کل برگزاری دوباره مسابقات انجام نمی
شد را باید تنها در پاسخ مسولان وقت سازمان منطقه آزاد کیش و مدیر وقت
مجموعه سوارکاری جستجو کرد.
علی اصغر مونسان که دو دوره پیش یکی از
مدیران عامل منطقه آزاد کیش بود در اولین بازدید خود از این مجموعه سوار
کاری در سال ۹۲ با اعلام گلایه و نارضایتی از فعالیت های بخش خصوصی در
نگهداشت و استفاده از پتانسیل های مجموعه تاکید کرده بود: مجموعه سوارکاری
کیش باید جایگاه ونقش سازنده خود را در جذب گردشگران داخلی وخارجی به کیش
در آینده به خوبی ایفا کند.
محمداعرابی هم در این بازدید مشکلات اقتصادی
و نبود حامی مالی را از دلایل مهم مسکوت ماندن ورزش سوارکاری در کیش عنوان
کرد، پاسخی که جای تامل فراوان دارد.
فسخ قراردادی که لازم بود
مجموعه
سوار کاری کیش در ۲۸ آبان سال ۱۳۸۲ در قراردادی ما بین سازمان منطقه آزاد
کیش و شرکت P.M.I.R برای مدت ۲۰ سال به بخش خصوصی واگذار شد.
با مشکلات
متعددی که شرح آن گفته شد و پس از بررسی های دقیق بر استفاده صحیح از ظرفیت
های کیش در راستای رونق اقتصادی و گردشگری این منطقه آزاد، عملکرد این
شرکت مورد بررسی قرار گرفت که در این بررسی ها علاوه بر عملکرد ضعیف بخش
خصوصی طرف قرار داد، مشخص شد این شرکت در ایفای تعهدات قراردادی و در جهت
اِعمال حقوق قراردادی خود دچار مشکل شده است که این موضوع در مراجع قضایی
مورد پیگیری قرار گرفت.
پس از پیگیری ها با وجود باقی ماندن شش سال از
مدت قرارداد، سازمان منطقه آزاد کیش موفق به خلع قرارداد و باز پس گیری ۶۰
هکتار از اراضی ارزشمند جزیره شد.
با اجرای احکام حقوقی دادگستری در
۲۵خرداد ۹۶ بالاخره این مجموعه به معاونت ورزش و تفریحات سالم کیش تحویل
داده شد. سوال اساسی اینجاست که چرا این ارزیابی ها زودتر از اینها صورت
نگرفت؟!
بازگشت امید به ورزش سوارکاری کیش
درست
در زمانی که اکثر کورس های زمستانه کشور در شهرهای جنوبی و با وجود کمترین
امکانات و جذابیت های بصری و خدادادی در حال برگزاری است، بازگشت جزیره
کیش به میدان کورس و یا مسابقات پرش، می تواند تحولی بزرگ در ماه های سرد
سالم قلمداد شود تا هم به چرخه اقتصادی جزیره کمک کند و هم به کشور .
حالا
که همه امکانات همچون حمل و نقل هوایی و دریایی، وجود بیش از ۵۰ هتل با
ستاره های مختلف، سیستم حمل و نقل شهری مجهز، زیبایی طبیعی خدادادی و از
همه مهمتر عدم نیاز به اخذ روادید در این جزیره مرجانی وجود دارد، با
فعالسازی مجموعه سوارکاری، جزیره کیش می تواند به قطب اصلی مسابقات
سوارکاری کشور حداقل در پاییز و زمستان تبدیل شود.
محمد رضا یکی از ۲۰۰
ورزشکار و سوار کاری است که در جزیره کیش فعالیت می کند و می گوید: علی رغم
بازپس گیری مجموعه توسط سازمان منطقه آزاد کیش اما این مجموعه نیازمند
رسیدگی جدی است تا از وضعیت بی رَمَقِ کنونی خارج شود.
الهام دیگر
سوارکار بانوی جزیره هم فراهم شدن امکانات سوارکاری برای بانوان جزیره را
تحولی مهم می داند که می تواند استعدادهای ناب جزیره کیش را که در آینده ای
نزدیک حرف های بسیاری برای گفتن خواهند داشت، شکوفا سازد.
با تاکیدات
رهبر معظم انقلاب مبنی بر جدی گرفتن توانمندی های داخل کشور، توسعه ورزش
سوارکاری در نقاط مستعد کشور موضوعی مهم است که در دستور کار فدراسیون
سوارکاری هم قرار گرفت است. همین موضوع باعث شد تا رییس فدراسیون سوارکاری
در زمستان ۹۷ و در راس هیاتی عازم جزیره کیش شود.
مسعود خلیلی که وجود
فضاهای مختلف مورد نیازدر مجموعه سوارکاری در کیش را نکته مثبتی ارزیابی
کرد گفت: از سرگیری مجدد مسابقات اسبدوانی، برگزاری مسابقات بین المللی پرش
و استفاده از محل قرنطینه برای ورود و خروج اسب های ورزشی از مسائل مهمی
است که باید در خصوص جزیره کیش به صورت جدی پیگیری شود.
غلامحسین مظفری
مدیرعامل کنونی سازمان منطقه آزاد کیش هم در این دیدار اعلام کرد: منطقه
ازاد کیش به طور کامل از راه اندازی مجموعه های سوارکاری حمایت می کند تا
شاهد برگزاری مسابقات اسبدوانی و پرش در سطح بین المللی در جزیره زیبای کیش
باشیم.
آغاز رسمی فعالیت های مجموعه سوارکاری کیش؛ بازگشت شور و هیاهو
هیاهو،
شور و اشتیاق مردم کیش که به مناسبت گرامیداشت دهه مبارک فجر شاهد برگزاری
نخستین مسابقات پرش با اسب بودند، نشان از جایگاه ویژه این ورزش در میان
کیشوندان است. مسابقاتی که پس از ۱۳ سال در کیش برگزار شد.
یکی
دیگر از اقدامات برای احیای سوارکاری در کیش توجه جدی به کورس سوارکاری
مجموعه المپیک بود. این پیست هم بعد از بیش از یک دهه سکون، مرمت و
بازسازی و آماده برگزاری مسابقات اسبدوانی شد.
رئیس هیئت سوارکاری
جزیره کیش هم یکی از موارد جدی که برای تکمیل توانمندی های کیش باید اضافه
گردد را ایجاد مرکز قرنطینه در کیش عنوان کرد و گفت: در حال حاضر شرایط
برای ایجاد قرنطینه بینالمللی، برای اسبها فراهم است و در آینده، بازرسان
فدراسیون جهانی سوارکاری به این جزیره سفر خواهند کرد.
تنها مرکز
قرنطینه کشور هم اکنون در استان البرز فعالیت می کند. رئیس اداره قرنطینه
وامنیت زیستی دامپزشکی البرز تاکید کرد: استان البرز با دارا بودن سه مرکز
بهداشتی قرنطینهای، تنها استان کشور است که اسبهای وارداتی در آن قرنطینه
میشود.
حسین طرق خاطرنشان کرد: سلامت اسبهای وارداتی پس از انتقال به
این مرکز بررسی میشود و اگر مشکلی وجود نداشت مجوز انتقال آنها به مراکز
نگهداری اسب صادر میشود.
راه اندازی مراکز بیشتر قرنطینه که باید به
تایید فدراسیون جهانی سوارکاری برسد اتفاق مهمی است که می تواند تحول شگرفی
در اقتصاد ورزش کشور بوجود آورد.
بهمن عبدالهی فعال رسانه ای و مسوول
برگزاری کورس زمستانه کیش در سال ۸۶ با بیان اینکه هم اکنون سوارکاران
کشورمان برای حضور در رقابت های بین المللی یا باید به کشور قطر سفر کرده و
تاییدیه پزشکی اسب های خود را دریافت کنند و یا با اسب های اجاره ای در
مسابقات حضور یابند گفت: با توجه به شرایط منطقه آزاد بودن جزیره کیش، راه
اندازی این مرکز می تواند هم صرفه جویی ارزی بسیاری به همراه داشته باشد و
هم گردشگری تخصصی در کیش و کشور را ایمن تر و کاملتر کند.
اگرچه در سال ۹۰ گروهی از فدراسیون جهانی و
از فرانسه به کیش سفر کردند، به دلیل مشکلات متعدد مجموعه کیش و ناهماهنگی
های فدراسیون و مسوولان کیش، جزیره نتوانست مجوز قرنطینه را کسب کند.
رئیس
هیئت سوارکاری کیش، در خصوص شرایط کنونی جزیره برای راه اندازی مرکز
قرنطینه می گوید: در حال حاضر شرایط برای ایجاد قرنطینه بینالمللی برای
اسبها فراهم است و در آینده، بازرسان فدراسیون جهانی سوارکاری به این
جزیره سفر خواهند کرد.
عباس نوربخش یکی از مشکلات اصلی سوارکاران اسب در
کشور را عدم وجود شرایط استاندارد برای شرکت دادن اسبها در مسابقات
اروپایی و آمریکایی عنوان و تصریح کرد: اسبهای گرانقیمتی در کشور داریم
اما هر اسبی وارد کشور میشود، چون قرنطینه بینالمللی در کشور وجود ندارد،
این اسبها در کشور قفل میشوند و در نتیجه بهترین سوراکاران ما با بهترین
اسبهایشان بهجز در چند کشور خاص، نمیتوانند در مسابقات برونمرزی
اروپایی و آمریکایی حضور یابند.
نوربخش با اشاره به موقعیت ویژه جزیره
کیش تاکید کرد: با توجه به اینکه کیش پنج سال پیاپی بهعنوان جزیره پاک
اعلام شده، تنها جای کشور است که شرایط آن فراهم است تا قرنطینه بینالمللی
در اینجا اجرا شود و اسب وارد شود و به خارج از کشور برود.
وی گفت:
مقدمات این کار صورت گرفته و به احتمال فراوان در چند ماه آینده، نمایندگان
فدارسیون جهانی برای نمونهگیری از این محل به جزیره کیش سفر کنند.
رئیس
هیئت سوارکاری کیش ساخت سالن سرپوشیده سوارکاری با توجه به شرایط آب و
هوایی کیش را هم موضوعی مهم برشمرد و گفت: به همین خاطر نیاز شدید به
سالن سرپوشیده با سیستم خنک کننده مناسب وجود دارد، مقدمات کار اجرایی این
سالن صورت گرفته و قرارداد آن نیز بسته شده و در حال اجرا است.
سخن آخر
توسعه
گردشگری ورزشی از طریق نگاه ویژه به ورزش سوارکاری و مسابقات اسب دوانی،
موضوعی جدی است که هم اکنون چون نوزادی تازه متولد شده در دامان جزیره کیش
قرار گرفته است.
مردم جزیره کیش با ورزش سوارکاری غریبه نیستند بلکه
خود را از آغاز گران روزهای شور و هیاهوی این مسابقات در کشور دانسته و
غیبت چندین ساله آن را غفلتی ناگوار می دانند.
حالا که گردشگری دارای
شاخه های متعددی شده و کشورهای مختلف به صورت جدی به دنبال تکمیل و توسعه
آنها هستند، در ایران هم باید گردشگری تخصصی به صورت جدی مورد توجه قرار
گیرد.
ورزش در جزیره کیش بارها و بارها ثابت
کرده که می تواند قطب اصلی درآمد زایی ورزشی برای کشور باشد. ورزش سوارکاری
هم که حالا جزو ده ورزش پرطرفدار جهان است باید در ایران و به تبع آن
جزیره کیش جدی تر گرفته شود.
توپ حالا دیگر در زمین بخش خصوصی نیست.
زمین بازی زیر پای مسولان فدراسیون و منطقه آزاد کیش است تا با فعال سازی
مجموعه سوارکاری کیش ، رویای سال های دور را در زمانی کوتاه، عملیاتی کنند.
نویسنده : مهدی هوشیار
نظر شما