شهربازی‌های امروزی دیگر آن ماهیت سنتی و شاید تعریف فیزیکی خود را از دست داده‌اند و سبک جدید و مخاطب پسندی به خود گرفته‌اند؛ در کنار شهربازی‌های موفق همواره مجموعه‌هایی دیگری نیز به عنوان مکمل‌هایی عنوان می‌شود؛ پارک‌های آبی، تم پارک‌ها، مراکز خرید، پارک‌های موضوعی و حتی ریزورت‌ها (محل اقامت یا استراحت) از مواردی هستند که همواره جذابیت‌های خاصی برای گردشگران محلی، ‌داخلی و بین‌المللی دارند و نوع جدیدی از گردشگری را شکل می‌دهند.

البته کشورهای توسعه یافته در صنعت «تم پارک‌»، دیگر به درآمدزایی میلیارد دلاری از این حوزه اکتفا نمی‌کنند و با طراحی دیزنی‌لندهایی خاص، به دنبال ترویج فرهنگ‌های مدنظر خود از طریق این نوع پارک‌ها به مشتریان هستند و این صنعت را به ابزاری کم نظیر برای نفوذ به ذهن مخاطب بدل کرده‌اند.

به هرحال باید اذعان کرد که با وجود توسعه‌ چشمگیر برخی از کشورها در این حوزه، توجهی به ایجاد شهربازی‌های مدرن با سبک جدید یا همان تم پارک‌ها در ایران نشده و عملا کشور از این حوزه مهم گردشگری بی بهره مانده است.

اما با تمامی این اوصاف، احداث پروژه شهربازی و ریزورت بزرگ جزیره کیش به عنوان تنها و بزرگترین تم پارک ایران آن هم توسط بخش خصوصی، خبری امیدبخش است که می‌تواند سرآغازی برای یک راه طولانی و تحول این صنعت در کشور باشد.

کلنگی که سال ۹۶ به زمین خورد

این پروژه بزرگ در سال ۱۳۹۶ و در زمینی به مساحت ۶ هکتار کلنگ زنی شد و طبق برنامه ریزی قرار بر این بود تا در سال ۱۴۰۱ به بهره برداری برسد؛ اما با شدت یافتن تحریم‌ها، عملا بحث طراحی فاز نخست و دوم آن توسط شرکت خارجی برای مدتی متوقف شد.

ماجرا از این قرار است که به دلیل نبود دانش ایجاد تم پارک و شهربازی مدرن در کشور، مدیریت این پروژه برای اجرای طرح خود به سراغ شرکت‌های مطرح جهانی می‌رود و در این راستا با یک شرکت متخصص طراحی تم پارک استرالیایی که با «دیزنی‌» و تم پارک بزرگ برادران وارنر «ابوظبی» نیز همکاری دارد به توافق می‌رسد.

در نتیجه، مطالعات فاز صفر در مساحتی به متراژ ۶ هکتار از قبیل طراحی فضاها، کانسپت‌ها یا ایده‌های معماری، طراحی محوطه تم پارک، کف سازی، لکه‌های تفریحی، سبک رستوران، بازی‌های الکترونیکی و مکانیکی، تم و داستان پس از یک سال به اتمام رسید و از طریق دفتر مالزی این شرکت استرالیایی تحویل ایران شد.

احداث یک تم پارک مدرن در سطح جهانی حساسیت‌های خاصی دارد و به شرایط فرهنگی و مطالعات اقلیم محیط اطراف نیز باید توجه ویژه‌ای داشت؛ در همین راستا این پروژه ملی در حال اجرای فاز نخست طراحی و انتخاب مشاوران ایرانی از سوی این شرکت استرالیایی برای بخش‌های مختلف بود که بحث شدت یافتن تحریم‌ها همه چیز را خراب می‌کند.

تکیه به نخبگان داخلی و اعزام برای کسب دانش

کارشکنی‌های این شرکت استرالیایی همچنان ادامه داشته تا اینکه مدیر این شرکت به دلیل سفر به ایران اجازه ورود به آمریکا را نیافت و پس از این اتفاق همکاری این شرکت با طرف ایرانی کاملا قطع شد.

البته با وجود دریافت هزینه چند میلیون دلاری، شرکت استرالیایی عملا به صورت یکطرفه قطع همکاری می‌کند و نه تنها هیچ هزینه‌ای به دلیل این قطع همکاری عودت داده نمی‌شود بلکه نقشه‌های اجرایی جهت ساخت نیز تحویل نمی‌گردد.

مدیریت این پروژه برای غلبه به بحران پیش آمده، یک تیم نخبه داخلی را با تقبل هزینه میلیاردی، برای کسب دانش کافی در این حوزه به کشورهای فعال در صنعت شهربازی اعزام می‌کنداین اتفاقات پروژه شهربازی و ریزورت بزرگ کیش را با مشکل مواجه می‌کند تا اینکه مدیریت این پروژه برای غلبه به بحران پیش آمده،( با توجه به نبود دانش طراحی تم پارک و ریزورت‌های موضوعی در کشور) یک تیم نخبه از جوانان خوش فکر ایرانی در حوزه‌هایی مانند معماری، تصویرگری، تئاتر، گرافیک، سازه، مکانیک و برق را با تقبل هزینه میلیاردی، برای کسب دانش کافی در این حوزه به کشورهای توانمند و فعال در صنعت شهربازی اعزام می‌کند.

این تیم تشکیل یافته از نخبگان برای بررسی موارد مختلف طراحی، به شهربازی‌های متعددی اعزام می‌شوند که شرایط آب و هوایی شبیه جزیره کیش دارند؛ در همین راستا شهربازی‌هایی در «کوالالامپور»، «دبی» و «سنگاپور» که توسط شرکت‌های مطرح و بزرگ جهانی احداث شده‌اند، به عنوان مدل مناسب از نظر ساخت و متریال شناسایی می‌شوند.

به هرحال هرچند اتفاقات رخ داده باعث تاخیر در اجرای این پروژه ملی شده است اما با تلاش‌های شبانه روزی این تیمِ متشکل از نخبگان و جوانان ایرانی، دانش طراحی و ساخت شهربازی و تم پارک‌ها به صورت مهندسی معکوس در کشور ایجاد شده و هم اکنون مراحل احداث شهربازی مدرن در کیش در حال اجرا است.

همچنین اولین دستگاه یا همان راید غول‌پیکر این شهربازی نصب شده و درحال طی کردن مراحل اولیه آزمایش است؛ طبق پیگیری‌های انجام شده نیز، تمامی تجهیزات لازم برای این شهربازی مدرن خریداری شده و مشکلی در این رابطه وجود ندارد.

هنر خلاق؛ وام گرفتن از معماری سنتی بندرچارک و لنگه

اما این تمام ماجرا نیست؛ برخلاف سنت همیشگی به کار گرفته شده در اکثر نقاط جهان، در طراحی این شهربازی به هیچ عنوان از نمادهای غربی و رومی استفاده نشده است و شکل و شمایل این شهربازی کاملا طرحی اختصاصی و سنتی ایرانی دارد؛ در طراحی ساختمان کاملا از معماری جنوبی به کار گرفته شده در بندر چارک و لنگه استفاده شده تا معماری زیبای ایرانی در عرصه بین المللی به نمایش گذاشته شود.

«تم پارک» کیش به عنوان بزرگترین شهربازی مدرن ایران فقط به دنبال ایجاد جذابیت و هیجان در مخاطبان نیست و این طرح پیوست فرهنگی جالبی نیز داردالبته نمادهایی از جزیره کیش نیز در این شهربازی استفاده می‌شود؛ به طور مثال درخت سبز معروف جزیره کیش در ارتفاع هشت متری و با جنس فایبر در حال احداث است که نورپردازی و طراحی خاص (بر مبنای داستان) یک جنبه تخیلی و جذاب به آن خواهد بخشید.

«تم پارک» کیش به عنوان بزرگترین شهربازی مدرن ایران فقط به دنبال ایجاد جذابیت و هیجان در مخاطبان نیست و این طرح پیوست فرهنگی جالبی نیز دارد.

با توجه به فرهنگ غنی مناطق جنوبی ایران و وجود داستان‌های متنوع اساطیری و محلی در این منطقه، مدیریت این پروژه به سراغ مطالعات انجام شده از سوی دانشگاه تهران در رابطه با فرهنگ مناطق جنوبی ایران رفته است تا در این تم پارک از شخصیت‌های جادویی و داستان‌های بومی خلیج فارس استفاده کند؛ البته در همین راستا نیز اقدامات اولیه برای ساخت یک انیمشن برای هویت بخشی به این داستان‌ها آغاز شده است.

تاکنون بیش از ۱۱ هزار میلیارد ریال برای این طرح توسط بخش خصوصی و بدون استفاده از تسهیلات دولتی هزینه شده است و پیش بینی می‌شود برای اتمام آن به ۱۹ هزار و ۵۰۰ میلیارد ریال دیگر اعتبار نیاز باشد.

فاز نخست این شهربازی مدرن که شامل قسمت روباز آن است، در سال آینده به بهره برداری خواهد رسید.

ایجاد زیرساخت‌های لازم گردشگری توسط سازمان منطقه آزاد کیش همچون افتتاح بزرگترین و مدرن ترین پایانه فرودگاهی کشور در این جزیره، نقش بسزایی در انگیزه دادن به بخش خصوصی برای سرمایه گذاری در این جزیره زیبا داشته است.

همچنین مراحل احداث بزرگترین «آیس رینک» خاورمیانه نیز در جزیره کیش به اتمام رسیده و نشان می‌دهد که سرمایه گذاران بخش خصوصی مطمئن و امیدوار به ثبات ایجاد شده در منطقه، برای کمک به دولت جهت تحول در حوزه گردشگری آستین بالا زدند و در این مسیر تمامی تلاش خود را به کار گرفته‌اند.